Транзиција кон помала потрошувачка на енергија. Како до рационално користење енергија, без да се намали квалитетот на животот?
Најдобрите практики за енергетска ефикасност?
Дефинитивно се наоѓаме во период од историјата кога се соочуваме со енергетска криза од невидени размери. Се доведува во прашање работењето на компаниите, институциите, снабдувањето се електрична енергија во домовите. Се наоѓаме во ситуација кога е потребно рационално искористување на енергијата, и сите да се прилагодиме: не само компаниите и локалните власти, туку и поединците.
Поголемиот дел од Европа е втурнат во енергетска криза без преседан, а многу влади ги повикуваат граѓаните да преземат лична одговорност за намалување на вкупната потрошувачка на енергија. Во ваква состојба од исклучителна важност е да сме свесни за најдобрите практики за енергетска ефикасност! И како можеме да ги намалите сметките за енергија? Еве ги нашите совети:
Сè започнува од домот
Во реалноста, нашите домови функционираат како вистински „живи организми“, и исто како и луѓето, тие треба да бидат здрави и да останат здрави ако сакаат долг живот! Застарената структура, неисправниот систем за вентилација, енергетски интензивниот систем за греење или лошата изолација може да се гледаат како „трауми“ кои имаат негативно влијание врз енергетската ефикасност на зградата.
Но, што точно подразбираме под енергетска ефикасност? Тоа е односот помеѓу количината на потрошена енергија и услугата што ни ја обезбедува системот кој управува со енергијата.
Да ги земеме за пример елитните спортисти. За нив победата е невозможна без редовен тренинг. Истото важи и за нашите домови. Ќе биде невозможно да ги намалиме сметките за енергија ако нашите домови се во лоша состојба. Затоа треба да си поставиме неколку прашања: дали котелот работи како што треба? Дали прозорците се ефикасни? Дали зградата е добро изолирана и херметичка? Сите овие работи се суштински за состојбата на „виталните органи“ кои ги одржуваат нашите домови во оптимална работна состојба. Неопходни се редовни прегледи!
Размислете каква изолација и вентилација имате во домот
Првото нешто што треба да се провери е квалитетот на изолацијата. Во неизолирана или слабо изолирана куќа, покривот може да биде одговорен за 25-30% од загубата на енергија од домот, надворешните ѕидови помеѓу 20-25%, вентилацијата и инфилтрацијата на воздухот за 20-25%, вратите и прозорците за 10-15%, додека подот за 7-10%.
Изолацијата е еден од клучните фактори за добра енергетска ефикасност
Постојано подложни на каприците на временските услови, покривните простори се најголемите виновници. Како најслаба алка во која било зграда, навистина е важно правилно да се изолира покривот, за да се одржуваат конзистентни температурни нивоа.
Меѓу решенијата што сега се достапни на пазарот, е палетата на производи од ISOVER, кој обезбедува гарантирани нивоа на топлинска и акустична изолација, нешто што може да обезбеди вистинска заштеда на сметките за енергија. Isover е бренд кој се грижи за еко градење за заштита на луѓето и планетата нудејќи решенија за изолација за згради и опрема што обезбедуваат одржливост и перформанси.
Во однос на ѕидовите, размислете за надворешна фасадна изолација. Со потекло од северна Европа, оваа техника вклучува нанесување ефикасни изолациони материјали на надворешната страна на ѕидовите. На крајот, проверете ги топлинските перформанси на вратите и прозорците, а ако се решите за реновирање одлучете се за двојно или тројно застаклување.
Една од најчестите грешки што ја правиме е кога ја занемаруваме важноста на вентилацијата
Не заборавајте дека куќата е како жив организам управуван од постојаната размена на воздушни струи. Непропустливоста и вентилацијата се две страни на иста монета. Ефикасен систем за контролирана механичка вентилација (CMV) ќе го обнови воздухот, истовремено со ограничување на потрошувачката на енергија и елиминирање на влажноста и/или загадувачите од воздухот во домот. Блокирањето на овие мали доводи за воздух во текот на зимските месеци, а со цел да се ограничи провевот е грешка. Во реалноста, системите се дизајнирани да гарантираат високо ниво на термичка удобност преку овозможување оптимално управување со дојдовниот и излезниот проток на воздух.
Максималната температура во спалната соба треба да биде 17°C
Откако домот ќе биде соодветно изолиран, можеме да преминеме на друго суштинско прашање: греењето, кое троши најголем дел од енергијата во домаќинството. Имате дотраен котел, и несоодветен за големината на куќата? Трошите премногу енергија? Сметките за енергија постојано Ви растат... Некои влади како на пример Франција, Германија и Белгија - нудат финансиски стимулации и субвенции за замена на старите котли со високоефикасни системи. Котли со кондензација, топлински пумпи, котли на дрва, котли заедно со соларно греење на вода...
Но независно дали вакво нешто се случува во вашата земја, важно е да знаеме дека новите системи за греење на просторот и водата обезбедуваат удобни средини за живеење и висока енергетска ефикасност.
Првата мантра што треба да ја запомните е: не го прегревајте вашиот дом. Максималната температура за дневните соби треба да биде поставена на 20°C (17-19°C кога не се населени) и 17°C за спални, но дефинитивно не повисока!
Запомнете дека секој дополнителен степен на загревање ја зголемува потрошувачката на енергија за 7%.
Благодарение на Saint-Gobain денес ни се достапни автоматизирани системи за загревање кои може да се управуваат од мобилен телефон, и така да ја контролираме потрошувачката на енергија и буџетот. Вклучуваат паметни термостати и поврзани радијатори кои овозможуваат пристап до широк опсег на функции (контрола на греењето, далечинско активирање и исклучување на системот итн.), дизајнирани да ни помогнат да избегнеме прекумерна потрошувачка и да програмираме различни температурни нивоа за различни периоди од денот. Друга одлична идеја за избегнување на трошењето на енергија е да ги затворите вратите на просториите со мала количина на загревање и да го вклучите греењето во режим на мраз кога ќе бидете далеку од дома на подолго време.
За крај дојдовме до електричната енергија: Што друго?
Откако ги разгледавме најважните основни прашања околу изолацијата и греењето, ајде да се справиме со потрошувачката на електрична енергија, која генерира најголеми трошоци. Во 2019 година, годишната потрошувачка на електрична енергија по глава на жител во Европа била 6.107 kWh; или за 87% повисока од светскиот просек.
Како што цените на енергијата се зголемуваат, сосема е јасно дека треба итно да воспоставиме добри практики кои ја намалуваат потрошувачката.
Од каде да почнеме? Прво да ги провериме етикетите за енергетска ефикасност на апаратите. Видно прикажани во продавниците, овие критериуми ни дозволуваат да ги споредуваме апаратите и да ја процениме нивната потрошувачка на енергија. Новата европска енергетска ознака (со оценки од А до Г) го олеснува идентификувањето на енергетски најефикасните производи. На пример, фрижидер со ознака А од 250-300 литри ќе троши 108 kWh годишно, додека алтернативата означена со G ќе користи повеќе од 315 kWh годишно.
Додека некои категории на трошење енергија се очигледни, други се помалку забележливи. Дали знаете, на пример, дека телевизорот во режим на подготвеност (standby mode) или пак тостеротдека продолжуваат да трошат енергија?
Истото важи и за полначите за телефони кои се трајно приклучени во штекер... Ова „фантомско енергетско оптоварување“ предизвикува значителен трошок, кој лесно може да се контролира со користење на префрлени ленти за напојување. Исто така, логично е да се исклучат светлата кога излегуваме од просторија и да се заменат халогените или обичните сијалици со LED диоди, кои трошат 15 пати помалку електрична енергија.
Кога ќе се земе се заедно, овие еко-активности ја намалуваат потрошувачката на енергија со ефикасно елиминирање на непотребниот отпад. Во комбинација со ефикасни материјали, овие добри практики можат да овозможат значајно намалување на сметките за енергија оваа зима.
